Nhân chi sơ tính bản thiện, hay
Nhân chi sơ tính bản ác.
Con người bản chất là thiện hay ác? Đã có bao nhiêu đề tài, bao nhiêu tham luận và cũng bao nhiêu suy tư về bản chất con người. Tình dục cũng nằm trong số đó, từ xa xưa người ta đã gắn tình dục như một bản năng cần phải kiềm nén của con người – tình dục như một phần của tính ác. Nhưng sự thật có phải như vậy không, trải qua thời gian từ khi con người bắt đầu biết suy nghĩ sâu xa về những thứ gọi là thiện – ác người ta vẫn mãi đấu tranh cho những suy nghĩ của mình về bản chất con người. Và cái thiện có thật sự là thiện không? Cái ác có thật sự là ác không? Cái thiện có nhất quyết mang lại cho loài người những thứ tốt đẹp không? Và cái ác có nhất thiết mang tới những thứ tai hại không? Bài viết không có tham vọng giải quyết hết tất cả các vấn đề đưa ra, nhưng sẽ giới thiệu cho người đọc biết được những bản chất sâu xa của con người. Đôi khi những điều đó làm cho người ta giật mình khi nhìn thấy mình trong gương như một con quỷ xấu xa.
Ta bắt đầu cuộc hành trình này từ đâu nhỉ, có cần quá xa hay không hay chỉ gần gần đây. Cứ bắt đầu thật gần gũi trước khi để mọi thứ nó dần dẫn dắt chúng ta.
Khi xung lực nguyên thuỷ sống lại
Hẳn mọi người đều có một phần mê các câu chuyện kinh dị, Edgar Allan Poe là một tác giả bậc thầy về lãnh vực này. Trong tác phẩm “Con mèo đen” mà ông giới thiệu đã lột tả trần trụi về bức tranh con người khi nó bắt đầu chiến đấu với những mâu thuẫn tồn tại bên trong nó, để rồi bị quật ngã.
Một người đàn ông được mô tả hiền lành, nhút nhát và yêu động vật, lúc nhỏ ông thường bị lũ bạn bắt nạt về chính những tính cách ấy. Lớn lên như mọi người đàn ông khác, ông lập gia đình và cưới vợ. Hẳn nhiên, mọi thứ đều trở nên bình thường nhưng một ngày nọ, một con mèo đen xuất hiện, như một biểu tượng từ sâu thẳm con người của người đàn ông này trỗi dậy. Ban đầu, ông yêu thương con mèo đen của mình và nó quấn quýt ông hàng ngày. Nhưng rồi, đột nhiên ông bỗng trở nên say sỉn, trở thành tàn ác hơn và ông đã tra tay giết chết con mèo và đục mắt nó một bên.
Mọi sự tưởng chừng kết thúc ở đây, nhưng bỗng nhiên một con mèo đen khác nữa xuất hiện, đó không phải con mèo cũ nhưng nó mang những đặc điểm mà người đàn ông thấy nó sao quái lạ giống như vậy. Đến lúc này, con mèo đen thứ hai đã trở thành một ẩn dụ có ý nghĩa biểu tượng cho phần thú tính cho “xung lực nguyên thuỷ tồn tại sâu thẳm trong bản ngã con người”. Từ khi con mèo thứ hai này xuất hiện và quẩn quanh nhà ông ta, ông ta đã trở nên hoảng sợ, một hoảng sợ vô hình kiềm nén và ức chế con người.
Và rốt cục là đây, ông cùng vợ đi vào một hầm rượu để kiểm tra rượu như thường lệ, con mèo đen xuất hiện, ông bỗng giận điên lên, định dùng búa đập con mèo kia, nhưng vợ ông ngăn lại, rồi ông ta…dùng tay bổ chết người vợ mình. Đến lúc này, nhân vật trong truyện đã hiện lên như một kẻ tàn bạo khi đối diện với những xung lực đen tối xuất hiện ngay trong bản ngã mình. Vậy đó là những gì tồn tại trong sâu thẳm con người mà khiến người ta trở nên cực kỳ đáng sợ là biến mất tất cả bản tính tốt lành mà người ta thể hiện ra như vậy?
Trong phần sau, chúng ta sẽ tìm hiểu về cuộc tranh cãi về bản chất thật sự của con người của người xưa trong thời đại cách đây hơn 2000 năm.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét